روزاسه

روزاسه (Rozasea) بیماری شایع پوستی است که سبب قرمزی و تورم صورت می‌شود. این بیماری که اغلب از آن با نام «آکنه بزرگسالان» نیز یاد می‌شود، ممکن است در ابتدا به شکل قرمزی و برافروختگی چهره در مواقع مختلف خود را نشان دهد و حالتی گذرا داشته باشد  به تدریج این بیماری به سمت قرمزی پایدار در میانه چهره پیشرفت می‌کند و ممکن است رفته رفته گونه‌ها، پیشانی، چانه و بینی را هم مبتلا کند. روزاسه حتی ممکن است گوش‌ها، قفسه سینه و پشت را هم درگیر نماید. با پیشرفت بیماری، بتدریج عروق خونی کوچک و جوش‌های ظریفی بر روی منطقه قرمز رنگ بوجود می‌آیند  برخلاف آکنه، در این بیماری جوش‌های سر سیاه وجود ندارد. در اوایل پیدایش، روزاسه ممکن است خود بخود ایجاد شده و سپس برطرف شود. ولی با گذشت زمان وقتی پوست دیگر به رنگ طبیعی خود برنمی‌گردد و یا سایر نشانه‌ها از قبیل جوش‌های ریز و عروق خونی بزرگ نمایان می‌شوند، بهترین کار مراجعه به پزشک است. این بیماران به ندرت بهبودی کامل می‌یابند و ممکن است بیماری آنها سال‌ها باقی بماند یا در صورت عدم درمان می‌تواند وخیم‌تر هم بشود.

روزاسه چگونه تشخیص داده می‌شود؟

جوش‌های روزاسه به صورت برجستگی‌های کوچک و قرمز در چهره پدید می‌آیند که بعضی از آنها ممکن است محتوی چرک هم باشند. همراه با این جوش‌ها، تعداد زیادی عروق خونی نازک هم ممکن است بر روی سطح پوست نمایان شوند و قرمزی چهره حالت پایداری به خود بگیرد. در موارد خیلی پیشرفته روزاسه، حالتی ممکن است پیش بیاید که به آن اصطلاحاً «رینوفیما» گفته می‌شود. در این حالت، غدد چربی روی بینی و گونه‌ها بزرگ شده و بینی و گونه‌ها حالتی بزرگ، برآمده و پف‌آلود پیدا می‌کنند.

برجستگی‌های ضخیمی در نیمه تحتانی بینی و تا حدودی در گونه‌ها پدید می آیند. رینوفیما در مردان نسبت به زنان بسیار شایع تر است. حدود 50 درصد از بیماران مبتلا به روزاسه درگیری چشمی هم دارند. بعضی از این بیماران دچار قرمزی و احساس سوزش در چشم ها می شوند. این حالت تحت عنوان التهاب ملتحمه شناخته می شود و اگر برای درمان آن اقدامی نشود ممکن است سبب پیدایش مشکلات خیلی جدی تر در چشم ها گردد.

چه کسانی در معرض ابتلا به روزاسه هستند؟

بزرگسالانی که پوست روشن دارند، بخصوص خانم‌های بین سنین ۳۰ تا ۵۰ سال خیلی بیش از سایرین مستعد ابتلا به روزاسه هستند. اما این بیماری می‌تواند مردان و زنان را در تمام سنین حتی کودکان را نیز مبتلا نماید. بدلیل ناشناخته، زنان اغلب بیش از مردان به روزاسه مبتلا می‌شوند و در بعضی از موارد این بیماری همراه با شروع یائسگی ممکن است. سیر بیماری تدریجی است و مدت‌ها به طول می‌انجامد. اوایل ممکن است بیماری فقط به صورت گلگون شدن چهره و برافروختگی و یا حساسیت شدید به مواد آرایشی خود را نشان دهد. گرفتاری، درگیری و یا فشار شدید روحی هم می‌تواند سبب شروع برافروختگی شوند.

بایدها و نبایدها در روزاسه

دلیل قطعی بیماری روزاسه هنوز ناشناخته است. بهترین پیشگیری شاید اجتناب از حالات و اعمالی باشد که سبب قرمزی یا برافروختگی چهره می‌شوند:

• از نوشیدنی‌های داغ (مثل چای)، غذاهای تند، نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکلی بپرهیزید.
• از خودتان در برابر نور خورشید بخوبی محافظت کنید. این محافظت شامل رعایت موارد زیر است: محدود کردن زمان تماس با نور خورشید، استفاده از کلاه و بکار بردن ضدآفتاب‌های مناسب با SPF برابر با ۳۰ یا بیشتر و تکرار آن هر ۲ ساعت.
• دوری از محیط‌های خیلی داغ یا خیلی سرد می‌تواند سبب تشدید علایم روزاسه شوند.
• از خارانیدن، مالش دادن و ماساژ دادن پوست صورت بپرهیزید.
• مالش پوست سبب بدتر شدن قرمزی و برافروختگی چهره می‌شود.
• در محیط‌های خنک به ورزش بپردازید. از گرم شدن زیاد بدنتان جلوگیری کنید.
• از مصرف مواد آرایشی و کرم‌های تحریک‌کننده پوست بپرهیزید.
• اسپری‌های مو را بر روی پوست نپاشید.
• هر وقت دچار برافروختگی چهره شدید، مورد را در دفترچه ای یادداشت کنید. در هر مورد علل برافروختگی از قبیل غذاها، مواد مختلف، حالات روحی، داروها و ... را نیز ثبت کنید.

روزاسه چگونه درمان می‌شود؟

بسیاری از افرادی که به بیماری روزاسه مبتلا می‌شوند به علت عدم آشنایی با علایم این بیماری جوش‌های سرسیاه وجود ندارد. این بیماری را تشخیص دهند. تشخیص زود هنگام بیماری، نخستین قدم در راه کنترل آن است. مصرف خودسرانه دارو توسط بیماران به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. زیرا بسیاری از داروها و ترکیباتی که در داروخانه‌ها بدون نسخه به فروش می‌رسند، می‌توانند سبب بدتر شدن بیماری شوند. متخصصین پوست و مو اغلب ترکیبی از درمان‌ها را بسته به حالت بیمار توصیه می‌نمایند. این درمان‌ها می‌توانند پیشرفت بیماری را متوقف کرده و موجب بهبود آن شوند. بتدریج در عرض سه تا چهار هفته پس از شروع درمان موضعی علایمی از بهبودی را می‌توان در صورت فرد مشاهده کرد. بهبودی بیشتر، معمولاً پس از دو ماه بدست می‌آید. به نظر می‌رسد مصرف آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی نتایج سریع‌تری از کاربرد فرآورده‌های موضعی دارد. کرم‌های کورتون‌دار ممکن است موجب تخفیف قرمزی پوست شوند. با اینحال، این فرآورده‌ها را نباید بیش از دو هفته بر روی صورت بکار برد و از مصرف کرم‌های کورتون‌دار قوی در ناحیه صورت باید به شدت اجتناب کرد. اصولاً بهتر است اینگونه مواد دارویی تحت نظارت دقیق متخصص پوست و مو مصرف شوند.

باید توجه داشته باشید که داروها بیماری را کنترل می‌کنند اما ریشه کن نمی‌نمایند. لذا احتمال عود بیماری پس از قطع درمان وجود دارد. بنابراین پس از کنترل بیماری بیماران باید تا مدت طولانی ادامه یابد. قرمزی پایدار پوست پس از درمان روزاسه را می‌توان با لیزر درمان کرد. مصرف بجای فرآورده‌های آرایشی مناسب هم می‌تواند مفید باشد. کرم پودرها و یا پس‌زمینه مات می‌توانند قرمزی چهره را مخفی کنند. اجتناب از عواملی که باعث تحریک پوست می‌شوند، ضروری است. محصولات بهداشتی آرایشی، از قبیل صابون، کرم‌های مرطوب کننده و ضدآفتاب‌ها، باید عاری از الکل یا سایر مواد تحریک کننده باشند. اگر از مرطوب‌کننده‌ها همزمان با یک فرآورده دارویی استفاده می‌کنید، باید آن‌ها را خیلی با ملایمت پس از خشک شدن داروی اصلی، بر روی پوست بکار ببرید. وقتی از خانه خارج می‌شوید، بخصوص در روزهای گرم و آفتابی، مصرف ضدآفتاب با ۳۰ SPF یا بیشتر، ضروری است.

ریتوفیما را معمولاً با جراحی درمان می‌کنند. بافت اضافه را می‌توان با تیغ جراحی یا لیزر برداشت. استفاده از "درم ابریشن" (Dermabrasion، یک روش جراحی که در آن لایه فوقانی پوست ساییده و برداشته می‌شود) می‌تواند در بهبود ظاهر شخص بسیار مؤثر باشد. کلید درمان موفقیت آمیز روزاسه تشخیص زود هنگام آن است. عمل به دستورات پزشک متخصص پوست و مو نیز بسیار اهمیت دارد. اگر توصیه های پزشکی با دقت و از همان اوایل بیماری رعایت شوند، روزاسه قابل درمان خواهد بود ولی اگر به حال خود رها شود، بدتر شده و حتی ممکن است درمان آن بسیار مشکل‌تر گردد.